Những bất thường của thị trường có thể là cơ hội tuyệt vời cho các nhà đầu tư nhưng không nên đưa ra quyết định chỉ dựa hoàn toàn vào chúng.
Thị trường chứng khoán luôn có một số điểm bất thường giúp nhà đầu tư nắm bắt cơ hội kiếm được lợi nhuận tốt. Tuy nhiên, hãy lưu ý rằng những điểm bất thường có thể xuất hiện, biến mất và xuất hiện trở lại mà hầu như không có dấu hiệu nào. Do đó, việc tuân theo một cách máy móc bất kỳ loại chiến lược giao dịch nào cũng có thể gặp rủi ro. Song, việc chú ý đến 6 thời điểm này có thể mang lại lợi ích cho các nhà đầu tư nhạy bén.
1. Giá trị sổ sách thấp
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng các cổ phiếu có tỷ lệ giá trên sổ sách dưới mức trung bình thường hoạt động tốt hơn so với thị trường chung. Việc mua một tập hợp cổ phiếu có tỷ lệ giá thị trường/giá trị sổ sách thấp sẽ có thể “sống sót” kể cả trong khi thị trường khó khăn.
Những cổ phiếu rẻ bất thường sẽ thu hút sự chú ý của người mua và quay trở lại giá trị trung bình. Tuy nhiên, thật không may, nó thường không thể tăng trưởng bền lâu. Sự thật là các cổ phiếu có giá trị sổ sách thấp sẽ hoạt động tốt hơn nếu xét theo nhóm. Tuy nhiên, hiệu suất của từng cổ phiếu có đặc điểm riêng và cần phải có danh mục đầu tư rất lớn gồm các cổ phiếu có giá trị sổ sách thấp mới thấy được lợi nhuận.
2. Các doanh nghiệp nhỏ hoạt động tốt hơn
Các công ty nhỏ hơn (nghĩa là có vốn hóa nhỏ hơn) có xu hướng hoạt động tốt hơn các công ty lớn hơn. Tăng trưởng kinh tế của một công ty cuối cùng là động lực thúc đẩy hiệu suất cổ phiếu. Các công ty nhỏ hơn có đường tăng trưởng dài hơn nhiều so với các công ty lớn hơn.
3. Cổ phiếu bị bỏ quên
Cổ phiếu bị bỏ quên, không được chú ý cũng được cho là có kết quả tốt hơn mức trung bình của thị trường rộng lớn. Hiệu ứng này thường xảy ra đối với các cổ phiếu có tính thanh khoản kém hơn (khối lượng giao dịch thấp hơn). Chúng thường không được các nhà phân tích chú ý đến. Ý tưởng ở đây là khi các công ty này được các nhà đầu tư “phát hiện”, cổ phiếu sẽ hoạt động tốt hơn.
Nhiều nhà đầu tư theo dõi các chỉ số phổ biến như tỷ lệ P/E và RSI. Những điều này cho họ biết một cổ phiếu có bị bán quá mức hay không và liệu có phải đã đến lúc cân nhắc việc mua thêm cổ phiếu hay không.
Nghiên cứu cho thấy rằng điều bất thường này thực ra không đúng. Một khi tác động của sự khác biệt về vốn hóa thị trường bị loại bỏ thì sẽ không có hiệu suất thực sự vượt trội. Kết quả là, các công ty nhỏ và bị bỏ quên có xu hướng hoạt động tốt hơn (vì chúng nhỏ). Song, các cổ phiếu lớn hơn bị bỏ quên dường như không hoạt động tốt hơn mức mong đợi. Như đã nói, sự bất thường này có một lợi ích nhỏ. Hiệu suất của chúng dường như tương quan với quy mô, nhưng các cổ phiếu bị bỏ quên dường như có độ biến động thấp hơn.
4. Giá đảo ngược nhanh chóng
Một số bằng chứng cho thấy rằng các cổ phiếu ở một trong hai đầu của phổ hiệu suất, trong các khoảng thời gian (thường là một năm), có xu hướng đảo ngược trong giai đoạn tiếp theo/ Những cổ phiếu hoạt động tốt nhất của ngày hôm qua trở thành những cổ phiếu hoạt động kém hiệu quả trong ngày mai và ngược lại.
Nếu một cổ phiếu có hiệu suất tốt nhất trên thị trường, khả năng điều đó đã khiến nó trở nên đắt đỏ. Tương tự điều ngược lại cũng đúng với những cổ phiếu kém hiệu quả. Khi đó, có vẻ là lẽ thường khi kỳ vọng rằng những cổ phiếu được định giá quá cao sẽ hoạt động kém hiệu quả, đưa giá trị của chúng trở về mức bình thường. Trong khi đó, những cổ phiếu được định giá thấp sẽ hoạt động tốt hơn.
Sự đảo ngược này một phần đến từ việc mọi người mong đợi chúng sẽ xảy ra như vậy. Nếu có đủ nhà đầu tư có thói quen bán cổ phiếu tăng giá và mua cổ phiếu thua lỗ năm ngoái, cổ phiếu có thể di chuyển đúng như dự kiến. Điều đó khiến nó trở thành một hiện tượng bất thường trên thị trường.
5. Thị trường diễn biến tích cực vào ngày thứ 6
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng chứng khoán có xu hướng biến động nhiều hơn vào thứ sáu so với thứ hai. Thông thường, thị trường diễn biến tích cực vào thứ Sáu. Đó không phải là một sự khác biệt lớn nhưng lại “dai dẳng”.
Ở mức độ cơ bản, không có lý do cụ thể nào cho thấy điều này là đúng. Một số yếu tố tâm lý có thể đang tác động. Có lẽ sự lạc quan cuối tuần đang tràn ngập thị trường khi các nhà giao dịch và nhà đầu tư mong chờ đến cuối tuần. Ngoài ra, có lẽ cuối tuần sẽ mang lại cho các nhà đầu tư cơ hội tìm hiểu, trăn trở và lo lắng về thị trường, đồng thời phát triển thái độ bi quan khi bước sang thứ Hai.
6. Hiệu ứng tháng Giêng
Thị trường chứng khoán thường có những thay đổi bất ngờ trong mới năm mới? Nhìn vào những biến động của thị trường trong tháng 1, một số nhà đầu tư đồng ý với điều đó.
Bởi vì một số người tin rằng có sự bất thường xảy ra trên thị trường trong tháng đầu tiên của năm. Đó là khi giá của các cổ phiếu vốn hóa nhỏ, đặc biệt đã giảm vào cuối tháng 12, tăng trở lại vào đầu tháng 1.
Lý do dẫn đến hiệu ứng tháng Giêng hợp lý đến mức khó có thể gọi đó là một hiện tượng bất thường. Các nhà đầu tư thường sẽ tìm cách loại bỏ các cổ phiếu hoạt động kém vào cuối năm để họ có thể sử dụng khoản lỗ của mình để bù đắp thuế lãi vốn.
Tạm kết
Cố gắng tìm những khe hở bất thường và đầu tư khá mạo hiểm. Nhiều điều bất thường khó có thể đoán được chính xác lúc nào sẽ xảy ra. Hơn thế nữa, chúng thường là sản phẩm của quá trình phân tích dữ liệu quy mô lớn nhằm xem xét các danh mục bao gồm hàng trăm cổ phiếu chỉ mang lại lợi thế hiệu suất một phần nhỏ.
