Cho dù là chủ doanh nghiệp hay nhà đầu tư, nếu không hiểu 3 báo cáo tài chính cơ bản, bạn có thể đưa ra những quyết định sai lầm.
Thông tin tìm thấy trên báo cáo tài chính của một tổ chức là nền tảng của kế toán doanh nghiệp. Dữ liệu này được ban quản lý, nhà đầu tư và người cho vay xem xét nhằm mục đích đánh giá tình hình tài chính của công ty.
Dữ liệu trong bảng cân đối kế toán, báo cáo thu nhập và báo cáo lưu chuyển tiền tệ được sử dụng để tính toán các tỷ số tài chính quan trọng nhằm cung cấp cái nhìn sâu sắc về hiệu quả tài chính của công ty và các vấn đề tiềm ẩn có thể cần được giải quyết. Bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và báo cáo lưu chuyển tiền tệ đều cung cấp những chi tiết độc đáo với thông tin được kết nối với nhau. Ba báo cáo này cùng nhau đưa ra một bức tranh toàn diện về hoạt động điều hành của công ty.
1. Bảng cân đối kế toán
Còn được gọi là báo cáo tình hình tài chính, bảng cân đối kế toán cung cấp thông tin về giá trị của công ty từ góc độ giá trị sổ sách. Bảng cân đối kế toán được chia thành 3 loại và cung cấp tổng tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu của công ty vào một ngày cụ thể.
Nói chung, việc phân tích toàn diện bảng cân đối kế toán có thể đưa ra một số quan điểm nhanh chóng. Để bảng cân đối kế toán “cân bằng”, tài sản phải bằng nợ phải trả cộng với vốn chủ sở hữu. Các nhà phân tích xem tài sản trừ đi nợ phải trả là giá trị sổ sách hoặc vốn chủ sở hữu của công ty.
Trong một số trường hợp, các nhà đầu tư cũng có thể xem xét tổng vốn của công ty để phân tích nợ và vốn chủ sở hữu cùng nhau. Trong phần tài sản của bảng cân đối kế toán, các nhà đầu tư thường xem xét tài sản dài hạn và mức độ hiệu quả của công ty quản lý các khoản phải thu trong ngắn hạn.
Có nhiều chỉ số mà các nhà đầu tư sử dụng để đánh giá hiệu quả của bảng cân đối kế toán của công ty. Một vài chỉ số phổ biến nhất bao gồm vòng quay tài sản, tỷ lệ thanh toán nhanh, vòng quay khoản phải thu, số ngày bán hàng, nợ trên tài sản và nợ trên vốn chủ sở hữu.
2. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
Báo cáo thu nhập của công ty cung cấp thông tin chi tiết về doanh thu mà công ty kiếm được và các chi phí liên quan đến hoạt động điều hành của công ty. Nhìn chung, nó cung cấp các hoạt động điều hành tổng thể của một công ty chi tiết hơn. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh cho thấy chi phí trực tiếp, gián tiếp và vốn mà một công ty phải gánh chịu.
Trên báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, các nhà phân tích thường xem xét khả năng sinh lời của công ty. Do đó, các chỉ số chính được sử dụng để phân tích báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh bao gồm biên lợi nhuận gộp, biên lợi nhuận hoạt động và biên lợi nhuận ròng cũng như hiệu quả của tỷ lệ thuế và khả năng thanh toán lãi vay.
Cung cấp sự minh bạch cao về hoạt động điều hành của công ty, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh cũng đưa ra những con số quan trọng liên quan đến báo cáo tài chính khác của công ty. Thu nhập ròng vào cuối kỳ sẽ trở thành một phần vốn chủ sở hữu của công ty dưới dạng lợi nhuận giữ lại. Thu nhập ròng cũng được chuyển sang báo cáo lưu chuyển tiền tệ, nơi nó đóng vai trò là khoản mục hàng đầu cho hoạt động kinh doanh. Doanh thu ghi nhận trong kỳ cũng được cộng vào tài sản ngắn hạn của công ty dưới dạng các khoản phải thu.
Các phần của báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
Đầu tiên, dòng trên cùng báo cáo mức doanh thu mà công ty kiếm được trong một khung thời gian cụ thể. Sau đó, nó hiển thị các chi phí liên quan trực tiếp đến việc kiếm được doanh thu đó. Chi phí trực tiếp thường được nhóm thành giá vốn hàng bán, đại diện cho chi phí bán buôn trực tiếp. Giá vốn hàng bán được trừ vào doanh thu để đạt được lợi nhuận gộp. Lợi nhuận gộp sau đó thường được phân tích so với tổng doanh thu để xác định tỷ suất lợi nhuận gộp của công ty.
Chi phí gián tiếp cũng là một phần quan trọng của báo cáo thu nhập. Chi phí gián tiếp ở phần thứ hai và hiển thị tất cả các chi phí liên quan gián tiếp đến hoạt động tạo doanh thu của một công ty. Những chi phí này có thể bao gồm tiền lương, chi phí chung và hành chính, nghiên cứu và phát triển, khấu hao TSCĐ và khấu hao TSVH. Các chi phí gián tiếp này được trừ vào lợi nhuận gộp để xác định thu nhập hoạt động.
Loại cuối cùng trong báo cáo thu nhập có tính đến chi phí vốn. Các chi phí cuối cùng được xem xét ở đây bao gồm lãi vay, thuế và các khoản mục đặc biệt. Việc trừ các khoản mục này sẽ dẫn đến thu nhập ròng cuối cùng hoặc tổng số thu nhập mà công ty đã đạt được.
3. Báo cáo tài chính lưu chuyển tiền tệ
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ cung cấp cái nhìn về tính thanh khoản tổng thể của công ty bằng cách hiển thị các hoạt động giao dịch tiền mặt. Nó báo cáo tất cả các dòng tiền vào và dòng tiền ra trong suốt kỳ kế toán với tổng số tiền mặt hiện có.
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ tiêu chuẩn sẽ được chia thành 3 phần: hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính. Báo cáo tài chính này nêu bật sự tăng giảm ròng của tổng tiền mặt ở mỗi lĩnh vực đã kể trên.
Phần kinh doanh thể hiện tiền mặt nhận được từ việc bán hàng như một phần hoạt động của công ty trong thời gian đó. Nó cũng cho thấy dòng tiền hoạt động đã được sử dụng để thực hiện các giao dịch bán hàng đó. Ví dụ, tiền mặt trả cho tiền thuê nhà, tiền lương và quản lý.
Hai phần còn lại của báo cáo lưu chuyển tiền tệ, đầu tư và tài chính, có mối liên hệ chặt chẽ với việc lập kế hoạch vốn cho công ty. Nó được kết nối với nợ phải trả và vốn chủ sở hữu trên bảng cân đối kế toán. Hoạt động đầu tư tiền mặt chủ yếu tập trung vào tài sản và thể hiện việc mua tài sản cũng như lợi nhuận từ tài sản đầu tư. Hoạt động tài trợ tiền mặt tập trung vào tài trợ cơ cấu vốn, thể hiện số tiền thu được từ nợ và phát hành cổ phiếu cũng như các khoản thanh toán bằng tiền mặt cho các nghĩa vụ như lãi vay và cổ tức.
Một cái nhìn toàn diện về báo cáo tài chính
Cả 3 báo cáo tài chính đều quan trọng. Nó giúp nhà đầu tư hiểu rõ và phân tích hiệu quả hoạt động của công ty từ nhiều góc độ. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh cung cấp cái nhìn sâu sắc về các hoạt động kinh doanh cốt lõi tạo ra thu nhập cho công ty. Tuy nhiên, bảng cân đối kế toán và báo cáo lưu chuyển tiền tệ tập trung nhiều hơn vào việc quản lý vốn của công ty về cả tài sản và cơ cấu.
Nhìn chung, các công ty hoạt động tốt nhất sẽ đạt được điểm cao về hiệu quả hoạt động, quản lý tài sản và cơ cấu vốn. Ban quản lý chịu trách nhiệm giám sát ba đòn bẩy này theo cách phục vụ lợi ích tốt nhất của các cổ đông. Việc báo cáo liên kết giữa các đòn bẩy là điều khiến việc báo cáo báo cáo tài chính trở nên quan trọng.
