Đối với bất kỳ ai mới bắt đầu đầu tư, đầu tiên bạn cần hiểu các thuật ngữ tài chính cơ bản bao gồm cổ phiếu, trái phiếu và công cụ phái sinh.
Cổ phiếu, trái phiếu và công cụ phái sinh là các loại tài sản khác nhau có lợi nhuận rủi ro khác biệt. Bạn có thể quen thuộc với cổ phiếu và trái phiếu hơn, song công cụ phái sinh cũng là hình thức đầu tư khá thú vị, có rủi ro cao.
Cổ phiếu và trái phiếu cũng là phương tiện huy động tài chính cho bất kỳ công ty nào. Tuy nhiên, các công cụ phái sinh là tài sản có giá trị từ tài sản cơ bản.
Cổ phiếu là gì và chúng hoạt động như thế nào?
Cổ phiếu mang lại cho người nắm giữ công cụ một phần quyền sở hữu của công ty. Có các loại cổ phiếu khác nhau chẳng hạn như cổ phiếu phổ thông, cổ phiếu ưu đãi. Hình thức lợi nhuận nhà đầu tư có thể nhận được là cổ tức hoặc phần chênh lệch giữa giá mua và giá bán cổ phiếu.
Cổ phiếu phổ thông có thể chào bán là công khai hoặc riêng tư. Nếu công ty thực hiện lộ trình chào bán công khai (IPO / FPO), cổ phiếu sẽ được giao dịch trên sàn giao dịch, nơi động lực cung-cầu sẽ xác định giá cổ phiếu. Do đó sự biến động sẽ đặc biệt cao. Vốn cổ phần tư nhân là một cách khác để huy động vốn trong một nhóm nhà đầu tư tư nhân được chọn. Sự biến động của cổ phiếu vốn cổ phần tư nhân sẽ tương đối ít hơn.
Một công ty luôn được hưởng lợi từ vốn chủ sở hữu. Không giống như các khoản vay ngân hàng, công ty không phải trả bất kỳ khoản lãi suất nào cho công chúng.
Trái phiếu là gì và chúng hoạt động như thế nào?
Trái phiếu là chứng khoán có thu nhập cố định là lãi từ các khoản vay của các nhà đầu tư (thường là doanh nghiệp hoặc chính phủ) dành cho người đi vay. Một trái phiếu có thể được coi là một dạng thỏa thuận. Trong đó, nó nêu rõ các điều khoản của khoản vay và các khoản thanh toán liên quan giữa người cho vay và người đi vay. Người phát hành trái phiếu đồng ý trả lại mệnh giá của trái phiếu vào một ngày cụ thể với lãi suất cố định (hoặc linh hoạt) theo định kỳ.
Các trái chủ, khi so sánh với các cổ đông, sẽ ở vị thế tốt hơn nếu doanh nghiệp tuyên bố phá sản. Tức là họ sẽ được trả trước các cổ đông vì là các chủ nợ. Luôn có khả năng xảy ra rủi ro tín dụng hoặc rủi ro vỡ nợ, trong đó tổ chức phát hành không đáp ứng được lãi suất coupon đã hứa hoặc hoàn vốn theo mệnh giá. Thông thường, trái phiếu do Chính phủ phát hành được coi là có rủi ro vỡ nợ thấp hơn.
Công cụ phái sinh là gì và chúng hoạt động như thế nào?
Phái sinh có thể được hiểu là một loại chứng khoán có mức giá dựa trên hoặc bắt nguồn từ một hoặc nhiều tài sản cơ sở. Những thay đổi về giá trị của tài sản cơ bản sẽ ảnh hưởng đến giá trị của nó.
Ý tưởng cơ bản đằng sau việc sử dụng hợp đồng phái sinh là kiếm tiền bằng cách đưa ra dự đoán về giá trị của tài sản cơ bản trong tương lai. Nó cũng có thể được sử dụng như một tấm đệm để chống lại tổn thất bạn có thể phải gánh chịu trên thị trường chứng khoán.
Sự khác biệt giữa cổ phiếu, trái phiếu và các công cụ phái sinh
| Điểm khác biệt | Cổ phiếu | Trái phiếu | Công cụ phái sinh |
| Mục tiêu đầu tư | Đầu tư dài hạn hoặc giao dịch đầu cơ | Thu nhập an toàn và cố định | Giao dịch đầu cơ hoặc phòng ngừa rủi ro |
| Mức độ rủi ro | Rủi ro cao | Rủi ro thấp – trung bình | Rủi ro rất cao |
| Thanh khoản | Cao | Thấp – Trung bình | Cao |
| Giao dịch trên | Thị trường thứ cấp (nếu được niêm yết) | Thị trường thứ cấp (nếu được niêm yết) | Thị trường phái sinh hoặc OTC |
| Mục tiêu | Lý tưởng cho trung và dài hạn | Lý tưởng cho lâu dài | Thời gian ngắn |
Lời khuyên cho người mới bắt đầu đầu tư vào cổ phiếu, trái phiếu và công cụ phái sinh
Khi bắt đầu hành trình đầu tư vào cổ phiếu, trái phiếu và các công cụ phái sinh, đây là một số điều bạn cần nhớ:
- Trái phiếu là một nơi an toàn để bắt đầu nếu bạn là một nhà đầu tư thận trọng. Đây cũng là nơi lý tưởng để thêm một số khoản nợ vào danh mục đầu tư của bạn. Nó giúp bảo vệ trước các điều kiện khắc nghiệt trên thị trường vốn/thị trường phái sinh.
- Trái phiếu chính phủ an toàn hơn trái phiếu doanh nghiệp.
- Chỉ bắt đầu đầu tư vào cổ phiếu sau khi hiểu rõ về động lực lợi nhuận-rủi ro. Trong cổ phiếu phổ thông, bạn có các loại cổ phiếu khác nhau dựa trên vốn hóa thị trường. Chúng mang lại tiềm năng lợi nhuận khác nhau và tương ứng, rủi ro của chúng cũng khác nhau.
- Ban đầu bạn cũng có thể tiếp cận với cổ phiếu thông qua các quỹ tương hỗ. Họ được quản lý chuyên nghiệp. Họ mang lại lợi nhuận tốt và đa dạng hóa. Để hạn chế hơn nữa nhược điểm của mình, bạn có thể sử dụng lộ trình đầu tư có hệ thống.
- Chứng khoán phái sinh có rủi ro rất cao. Với tư cách là người mới bắt đầu, bạn nên tránh xa “đấu trường” này. Chỉ sau khi bạn đã có được sự hiểu biết sâu rộng về thị trường phái sinh và theo dõi chặt chẽ thị trường, bạn mới có thể xem xét các công cụ phái sinh, đặc biệt cho mục đích phòng ngừa rủi ro.
Tạm kết
Nếu quá khó khăn trong việc tìm hiểu thị trường chứng khoán, tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia luôn luôn là một ý tưởng tốt, Đầu tư là một hành trình chứ không phải là đích đến. Do đó, bạn cần liên tục theo dõi và điều chỉnh lại chiến lược hoặc chiến thuật để đạt được lợi nhuận tối ưu cho danh mục đầu tư của mình ở mức độ rủi ro phù hợp.
