Các cổ phiếu có độ biến động giá thấp giúp các nhà đầu tư phòng ngừa rủi ro trong thời kỳ thị trường suy thoái trên diện rộng.
Một số nhà đầu tư cho rằng rủi ro nhiều hơn có nghĩa là lợi nhuận lớn hơn. Tuy nhiên, các nhà đầu tư đang tìm kiếm lợi nhuận vững chắc, ổn định trong thời gian dài nên tránh những cổ phiếu có giá trị thay đổi mạnh. Khi một cổ phiếu biến động, nó có thể gây tổn hại đến lợi nhuận dài hạn. Đó là chưa kể đến những tổn thất tinh thần sự biến động giá đột ngột có thể gây ra cho nhà đầu tư. Tìm hiểu thêm về sự biến động và cách tìm các cổ phiếu có độ biến động giá thấp.
Biến động giá là gì?
Tất cả các cổ phiếu đều có một mức độ biến động giá nào đó. Biến động cao đề cập đến sự thay đổi mạnh mẽ về giá trị. Trong khi đó, biến động giá thấp đề cập đến sự dao động nhỏ hơn theo thời gian.
Các cổ phiếu có độ biến động cao đặc biệt rủi ro đối với các nhà đầu tư gần đến tuổi nghỉ hưu, do có khả năng mất tiền nhanh chóng, kết hợp với việc không có thời gian để phục hồi mọi khoản lỗ. Trên thực tế, bạn có thể kiếm tiền từ những cổ phiếu dễ biến động và một số biến động cũng có thể chấp nhận được nếu lợi nhuận tổng thể hợp lý. Tuy nhiên, hầu hết các nhà đầu tư sẽ tốt hơn nếu tìm kiếm những cổ phiếu có độ biến động giá thấp và lợi nhuận ổn định, tích cực.
Các cổ phiếu có độ biến động giá thấp không phải lúc nào cũng dễ dàng phát hiện. Song, chúng có thể được tìm thấy miễn là bạn hiểu độ biến động là gì và cách đo lường nó.
Ví dụ về sự biến động giá thấp cao
Chúng ta hãy xem xét 2 cổ phiếu tưởng tượng và lợi nhuận hàng năm của chúng trong 3 năm.
Công ty A (Biến động giá cao):
Năm 1 : +11%
Năm 2 : -5%
Năm 3 : +15%
Công ty này có lợi nhuận trung bình hàng năm là 7%, nhưng như bạn có thể thấy, lợi nhuận không nhất quán từ năm này sang năm khác.
Công ty B (Biến động giá thấp)
Năm 1 : 7%
Năm 2 : 9%
Năm 3 : 5%
Lợi nhuận hàng năm của công ty thứ hai này trông rất khác so với Công ty A. Tuy nhiên, lợi nhuận trung bình hàng năm là như nhau, là 7%
Vì vậy, tại sao điều này lại quan trọng nếu lợi nhuận trung bình là như nhau? Nó liên quan đến giá trị gộp của một khoản đầu tư và những thay đổi lớn về lợi nhuận hàng năm có thể tác động bất thường đến lợi nhuận thế nào.
Để hiểu rõ hơn khái niệm này, chúng ta hãy xem xét lại các công ty A này một lần nữa. Giả sử rằng bạn thực hiện khoản đầu tư một lần là 100 triệu đồng.
Công ty A (Biến động giá cao)
Năm 1: 110 triệu đồng
Năm 2: 104,5 triệu đồng
Năm 3: 120,17 triệu đồng
Công ty B (Biến động giá thấp)
Năm 1: 107 triệu đồng
Năm 2: 116,63 triệu đồng
Năm 3: 122,46 triệu đồng
Như bạn có thể thấy, các nhà đầu tư ở Công ty B có nhiều tiền hơn vào cuối 3 năm so với những nhà đầu tư vào Công ty A. Khi thua lỗ trong 1 năm, công ty đó phải kiếm nhiều tiền hơn vào năm tiếp theo để bù đắp.
Xác định độ biến động giá
Không phải lúc nào cũng dễ dàng xác định mức độ biến động giá của một cổ phiếu. Bạn có thể kiểm tra trên bảng điện và xem nó di chuyển lên xuống như thế nào. Tuy nhiên, điều đó không quá hữu ích nếu không đặt vào bối cảnh kinh tế. Để đưa thêm bối cảnh vào việc kiểm tra sự biến động giá cổ phiếu này, hãy xem xét sự biến động của các cổ phiếu khác trong cùng ngành cũng như sự chuyển động của thị trường chứng khoán nói chung.
Một phép đo giúp các nhà đầu tư có được cảm nhận khách quan về sự biến động của công ty được gọi là “beta”. Trong hầu hết các trường hợp, số liệu beta so sánh mức độ biến động của một công ty với chỉ số VN30, chỉ số theo dõi các công ty lớn nhất trên thị trường chứng khoán. Thước đo “1” có nghĩa là giá cổ phiếu di chuyển gần như hoàn toàn phù hợp với chỉ số VN30. Thước đo “1,25” cho thấy nó dễ biến động hơn 25% so với chỉ số.
Hầu hết các công ty môi giới trực tuyến sẽ hiển thị bản beta cho một công ty, nhưng bạn cũng nên tìm kiếm bản beta cho ngành đó.
4 cách xác định cổ phiếu có biến động giá thấp
1. Doanh thu ổn định
Có lẽ cách tốt nhất để phát hiện những cổ phiếu ít biến động giá là tìm kiếm những công ty có doanh thu ổn định và ngày càng tăng. Khi doanh thu của một công ty thất thường, một quý tăng trưởng mạnh nhưng quý tiếp theo lại thua lỗ, cổ phiếu của công ty đó thường biến động giá nhiều hơn.
2. Tiếp tục trả cổ tức
Bằng cách này, bạn cũng có thể kiểm tra lịch sử chia cổ tức của công ty, đặc biệt là trong thời kỳ kinh tế khó khăn. Khi một công ty hiếm khi cắt giảm cổ tức, ngay cả khi nền kinh tế tồi tệ, đó là dấu hiệu tuyệt vời rằng đó là một cổ phiếu an toàn.
3. Ít bị ảnh hưởng bởi chu kỳ
Cổ phiếu an toàn cũng ít bị ảnh hưởng bởi tính chu kỳ. Tính chu kỳ mô tả mức độ nhạy cảm của công ty đối với chu kỳ thị trường. Trong một thị trường lành mạnh, nền kinh tế trải qua các giai đoạn mở rộng theo sau (hoặc trước) các giai đoạn suy thoái.
Nhiều cổ phiếu, chẳng hạn như cổ phiếu trong lĩnh vực tiêu dùng tùy ý, bị ảnh hưởng nặng nề bởi các chu kỳ này (trong thời kỳ suy thoái, mọi người ít có khả năng có thu nhập khả dụng). Còn các cổ phiếu trong lĩnh vực thị trường tài chính và tiện ích ít bị ảnh hưởng hơn trong thời kỳ suy thoái. Người tiêu dùng phải mua chúng bất kể tình trạng của nền kinh tế nói chung. Điều đó làm cho cổ phiếu ít biến động giá hơn và an toàn hơn cho các nhà đầu tư.
4. Lợi thế cạnh tranh so với các nhãn hàng tương tự
Cuối cùng, các cổ phiếu an toàn và ít biến động giá thường có lợi thế cạnh tranh so với các cổ phiếu tương tự. Ví dụ, họ có thể có một thương hiệu mạnh mọi hộ gia đình đều biết đến hoặc họ có thể có một dây chuyền sản xuất tiết kiệm chi phí. Dù lợi thế cạnh tranh là gì, họ cũng khó có thể biến mất, điều này khiến cổ phiếu của họ đáng tin cậy trong dài hạn.
Tạm kết
Nếu bạn đang muốn đầu tư vào “cổ phiếu an toàn”, danh sách trên sẽ giúp bạn bắt đầu. Nhưng trước khi bạn bắt đầu, hãy nhớ hai lưu ý:
Đầu tiên, một trong những cách tốt nhất để làm cho danh mục đầu tư an toàn hơn là đa dạng hóa. Như đã lưu ý trước đó, không có cổ phiếu nào hoàn toàn an toàn trước sự biến động và cạnh tranh. Do đó, bằng cách tìm những cổ phiếu tương đối an toàn và phân bổ tiền cho một loạt cổ phiếu đó, bạn đang tạo cho mình một mạng lưới an toàn hơn nhiều so với việc chỉ dồn tiền mua 1 cổ phiếu.
Thứ hai, những cổ phiếu được đề cập ở đây (và bất kỳ cổ phiếu nào khác có vẻ biến động giá thấp) không nhất thiết phải “an toàn” trong thời gian ngắn. Ngay cả những công ty hoạt động tốt nhất cũng phải trải qua những biến động giá trong thời gian ngắn. Điều này đặc biệt rõ ràng trong thời kỳ hỗn loạn của thị trường chứng khoán 2022–2023.
Đừng lo lắng về giá cổ phiếu trong ngắn hạn, hãy tập trung vào những công ty có nhiều khả năng hoạt động tốt nhất trong thời gian dài. Và khi nói đến những cổ phiếu dài hạn, sự suy yếu giá trong ngắn hạn có thể tạo ra những cơ hội mua vào tuyệt vời.
