Quỹ tương hỗ và cổ phiếu: Rủi ro và lợi nhuận khác biệt ra sao?

Bạn có thể từng tự hỏi liệu giữa quỹ tương hỗ và cổ phiếu đâu là khoản đầu tư tốt nhất cho người mới bắt đầu. 

Cổ phiếu và quỹ tương hỗ (mutual fund) mang lại nhiều lợi ích cho nhà đầu tư. Khi bạn mua một cổ phiếu, bạn sở hữu một phần của công ty. Bạn có thể kiếm tiền khi nhận được khoản thanh toán cổ tức và mức chênh lệch giữa mua và bán cổ phiếu. Khi bạn mua một quỹ tương hỗ, bạn đang góp tiền của mình với các nhà đầu tư khác để mua cổ phiếu và các chứng khoán khác.

Việc xác định giữa quỹ tương hỗ và cổ phiếu cái nào phù hợp nhất với phong cách đầu tư của bạn phần lớn phụ thuộc vào 4 yếu tố: rủi ro, phần thưởng, khung thời gian và phí. 

Sự khác biệt giữa quỹ tương hỗ và cổ phiếu là gì?

Ưu và nhược điểm của quỹ tương hỗ

Các quỹ tương hỗ có thể mang lại sự đa dạng hóa và ổn định ngay lập tức cho danh mục đầu tư của bạn. Tuy nhiên, chúng có thể không phù hợp với mọi nhà đầu tư. Dưới đây là những lợi ích và hạn chế cần xem xét. 

Ưu điểm

• Đa dạng hóa tích hợp: Một quỹ tương hỗ nắm giữ nhiều khoản đầu tư hơn mức mà hầu hết các cá nhân có thể mua được.
• Quản lý chuyên nghiệp: Một nhà quản lý quỹ chuyên nghiệp (hoặc một nhóm chuyên gia) nghiên cứu các công ty, lựa chọn các khoản đầu tư và theo dõi hiệu suất của danh mục. 
• Lợi nhuận hấp dẫn: Các quỹ tương hỗ của những công ty lớn thường hoạt động hiệu quả cao, tạo ra lợi nhuận lớn. 
• Tái đầu tư cổ tức: Cổ tức có thể được tái đầu tư tự động. Do đó bạn có thể tận hưởng lợi ích của việc gộp lãi.

Nhược điểm

• Chi phí cao: Quỹ tương hỗ có thể có các khoản phí và chi phí nhất định. Chẳng hạn như phí thường niên phí hiệu quả, phí tham gia, phí rút ra khỏi quỹ, phí nghiệp vụ cổ đông, phí lưu ký, phí cho nghiệp vụ kế toán, phí chi cho đội ngữ ủy thác… Nhà đầu tư có thể cần trả các khoản này khi tham gia vào quỹ tương hỗ. 
• Không có quyền kiểm soát: Các nhà đầu tư không có quyền kiểm soát trực tiếp đối với việc quản lý danh mục đầu tư. Quyền quản lý thuộc về quỹ tương hỗ. Vì thế có thể sẽ không phù hợp với mục tiêu đầu tư của từng nhà đầu tư.
• Lợi nhuận thấp: Mặc dù đa dạng hóa có thể làm giảm đáng kể rủi ro nhưng nó cũng có thể làm giảm tỷ suất lợi nhuận của bạn. Điều này có thể trở nên nổi bật hơn nếu bạn đầu tư vào các quỹ tương hỗ cân bằng hoặc lai. Vì các quỹ này đầu tư một phần vốn của bạn vào vốn chủ sở hữu và phần còn lại vào nợ, nên bất kỳ khoản lợi nhuận nào ở một quỹ này có thể bị giảm do thua lỗ ở quỹ kia. 

Ưu và nhược điểm của cổ phiếu

Cổ phiếu có thể mang lại lợi nhuận tiềm năng lớn hơn quỹ tương hỗ và dễ giao dịch hơn, nhưng vẫn có những rủi ro và hạn chế cần xem xét.

Ưu điểm

• Lợi nhuận tiềm năng lớn: Cổ phiếu có thể có lợi nhuận tiềm năng cao hơn các loại hình đầu tư khác.
• Cổ tức: Một số cổ phiếu trả cổ tức, có thể mang lại thêm thu nhập và giảm thiểu tổn thất do giá cổ phiếu giảm.
• Dễ dàng giao dịch: Bạn mua và bán cổ phiếu trong suốt phiên giao dịch. 
• Chi phí thấp: Hầu hết các công ty môi giới lớn (và nhiều công ty nhỏ) đều cung cấp giao dịch không hoa hồng.

Nhược điểm

• Khoản lỗ tiềm năng lớn: Khoản đầu tư dự kiến lợi nhuận lớn thường đi kèm với khoản lỗ tiềm năng cao hơn. 
• Tính đa dạng hóa thấp: Các cổ phiếu riêng lẻ thiếu tính đa dạng hóa. Nhiều chuyên gia tin rằng bạn cần đầu tư vào ít nhất 20 đến 30 cổ phiếu để đa dạng hóa danh mục hiệu quả. 
• Rủi ro cao hơn: Đặt cược vào một công ty duy nhất có nhiều rủi ro hơn so với đầu tư vào một rổ tài sản, chẳng hạn như quỹ giao dịch trao đổi (ETF) và quỹ tương hỗ.
• Tốn thời gian: Bạn có trách nhiệm nghiên cứu các công ty, chọn cổ phiếu và quản lý danh mục đầu tư của mình. 
• Căng thẳng: Các nhà đầu tư có mức độ chấp nhận rủi ro thấp hơn có thể khó ngủ vào ban đêm khi thị trường chứng khoán biến động hoặc sụt giảm.

Tại sao bạn lại đầu tư vào quỹ tương hỗ thay vì cổ phiếu và ngược lại? 

Cuộc tranh luận về quỹ tương hỗ và chứng khoán thường tập trung vào mục tiêu cá nhân và khả năng chấp nhận rủi ro của bạn. Quỹ tương hỗ là một lựa chọn tuyệt vời nếu bạn muốn đa dạng hóa dễ dàng (nghĩa là đặt nó và quên nó đi). Hoặc bạn không có thời gian, sự quan tâm hoặc chuyên môn để nghiên cứu các công ty, chọn từng cổ phiếu riêng lẻ và quản lý danh mục đầu tư cá nhân. Các quỹ tương hỗ cũng là một lựa chọn thông minh cho những nhà đầu tư muốn tránh cảm giác lo lắng, căng thẳng và những đêm mất ngủ có thể xảy ra khi đầu tư chứng khoán. 

Cổ phiếu mang lại lợi nhuận tiềm năng lớn hơn quỹ tương hỗ, nhưng nó đi kèm với rủi ro cao không kém cạnh. Cổ phiếu có thể là một khoản đầu tư thông minh nếu bạn có mức độ chấp nhận rủi ro cao hơn, muốn kiểm soát các quyết định giao dịch của mình và thoải mái thực hiện nghiên cứu cơ bản hoặc phân tích kỹ thuật của riêng mình để chọn đầu tư. Cổ phiếu cũng là lựa chọn lý tưởng nếu bạn muốn giảm thiểu chi phí và phí giao dịch hoặc muốn kiểm soát thời gian thu lợi nhuận từ vốn.  

Mặc dù hoàn cảnh của mỗi người là khác nhau, có một số điểm chung bạn có thể sử dụng để quyết định các đầu tư của mình. Do vậy, hãy suy nghĩ thật kỹ trước khi đưa ra quyết định đầu tư giữa quỹ tương hỗ và cổ phiếu.