Điều đầu tiên và quan trọng bạn cần làm khi đầu tư vào thị trường chứng khoán là hiểu rõ các loại cổ phiếu phổ biến.
Thị trường chứng khoán có thể là một nơi đáng sợ đối với các nhà đầu tư mới. Sự biến động của thị trường và các thuật ngữ tài chính thường xuyên sử dụng, thật khó để biết bắt đầu từ đâu với cổ phiếu. May mắn thay, cổ phiếu không phức tạp như vẻ ngoài của nó. Mặc dù có nhiều loại cổ phiếu khác nhau nhưng chúng đều có nhiều điểm chung.
Đây là những điều bạn nên biết về các loại cổ phiếu khác nhau:
1. Loại cổ phiếu phổ thông
Cổ phiếu phổ thông có lẽ là điều bạn nghĩ đến khi tham gia thị trường chứng khoán. Loại cổ phiếu này mang lại cho bạn quyền sở hữu cổ phần trong doanh nghiệp với khả năng bỏ phiếu về các vấn đề quan trọng. Chẳng hạn như bầu ban giám đốc hoặc áp dụng một số chính sách của công ty.
Khi mọi người nghe đến từ chứng khoán, họ thường nghĩ đến những biểu đồ phức tạp và những mức giá nhấp nháy di chuyển trong ngày. Nhưng khi mua một cổ phiếu, bạn đang mua cổ phần trong một doanh nghiệp thực sự. Lợi nhuận lâu dài của bạn sẽ được thúc đẩy bởi thu nhập và thành công chung của công ty đó. Tăng trưởng thu nhập sẽ góp phần nâng cao giá cổ phiếu cho người sở hữu cổ phiếu phổ thông và cho phép công ty chia sẻ thu nhập đó với các cổ đông dưới dạng cổ tức.
2. Cổ phiếu ưu đãi
Cổ phiếu ưu đãi giống trái phiếu hơn là cổ phiếu. Thông thường, bạn sẽ không có bất kỳ quyền biểu quyết nào. Tuy nhiên, bạn sẽ nhận được khoản thanh toán cổ tức trước cổ đông phổ thông. Cổ phiếu ưu đãi được phát hành theo mệnh giá và cổ phiếu được mua lại khi đáo hạn. Do đó bạn không có cơ hội hưởng mức lợi nhuận chênh lệch giá như cổ phiếu phổ thông. Lợi nhuận của bạn sẽ chủ yếu đến từ cổ tức.
Cổ phiếu ưu đãi có thể được mua lại trước khi đáo hạn. Một số cổ phiếu ưu đãi có thể chuyển đổi thành một số cổ phiếu phổ thông nhất định. Mặc dù cơ hội kiếm được lợi nhuận đáng kể khi sử dụng cổ phiếu ưu đãi thấp hơn nhiều so với cổ phiếu phổ thông, rủi ro cũng thấp hơn nhiều.
3. Cổ phiếu vốn hóa lớn
Thế giới cổ phiếu phổ thông khá rộng lớn. Do đó, một cách để phân chia số lượng đó là tách các công ty dựa trên vốn hóa thị trường hoặc tổng giá trị của tất cả cổ phiếu đang lưu hành. Mặc dù không có định nghĩa rõ ràng về cổ phiếu vốn hóa lớn, nhìn chung họ là những công ty có vốn hóa thị trường từ 10 nghìn tỷ đồng trở lên. Các cổ phiếu vốn hóa lớn thường là các công ty đã thành lập với thành tích lợi nhuận trong thời gian dài. Những cổ phiếu tốt nhất trong số đó đôi khi được gọi là cổ phiếu blue-chip.
Các nhà đầu tư muốn đầu tư vào cổ phiếu vốn hóa lớn có thể cân nhắc mua một quỹ chỉ số theo dõi chỉ số vốn hóa lớn.
4. Loại cổ phiếu vốn hóa trung bình
Khi vốn hóa thị trường giảm xuống, tiếp theo là các cổ phiếu vốn hóa trung bình rơi vào khoảng từ 1 nghìn tỷ đồng đến dưới 10 nghìn tỷ đồng. Các công ty này thường có tiềm năng tăng giá đáng kể. Nhiều cổ phiếu vốn hóa lớn ngày nay từng là cổ phiếu vốn hóa trung bình trước khi phát triển lên tầm cao mới.
Cổ phiếu vốn hóa trung bình có thể giúp đa dạng hóa danh mục đầu tư hiệu quả hơn. Nói rộng ra, cổ phiếu vốn hóa trung bình có thể có ít rủi ro hơn cổ phiếu vốn hóa nhỏ. Tuy nhiên, rủi ro cao hơn cổ phiếu vốn hóa lớn, mặc dù điều này sẽ luôn phụ thuộc vào công ty cụ thể bạn đang xem xét.
5. Cổ phiếu vốn hóa nhỏ
Cổ phiếu vốn hóa nhỏ có thể là một trong những lĩnh vực có lợi nhất trên thị trường vì chúng cho bạn cơ hội xác định một công ty có tiềm năng phát triển trong tương lai. Các cổ phiếu vốn hóa nhỏ thường có vốn hóa thị trường dưới 1 nghìn tỷ đồng và có thể vẫn đang trong giai đoạn đầu tăng trưởng. Do quy mô nhỏ, các cổ phiếu vốn hóa nhỏ đôi khi có thể bị các nhà quản lý quỹ bỏ qua, tạo ra tiềm năng tìm thấy những viên ngọc ẩn trước phần còn lại của thế giới đầu tư.
Tuy nhiên, tiềm năng thu được lợi nhuận cao cũng đi kèm với rủi ro lớn hơn. Các công ty nhỏ có thể không có lãi và có thể phải dựa vào nguồn tài trợ bên ngoài để duy trì hoạt động. Họ có thể đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi suy thoái kinh tế khi nguồn vốn cạn kiệt và họ có thể không có đủ vốn để tài trợ cho hoạt động kinh doanh của mình. Vì vậy, điều đặc biệt quan trọng là phải đa dạng hóa khi đầu tư vào các cổ phiếu vốn hóa nhỏ.
6. Loại cổ phiếu tăng trưởng
Cổ phiếu tăng trưởng là một trong những lĩnh vực thú vị nhất của thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, mua cổ phiếu tăng trưởng và kiếm được lợi nhuận cao không hề đơn giản. Bởi vì các công ty tăng trưởng cao có thể mang lại lợi ích rất lớn cho các nhà đầu tư nên giá của chúng đôi khi có thể bị đẩy lên mức định giá quá cao. Trong trường hợp đó, nhà đầu tư sẽ không kiếm được lợi nhuận thỏa đáng. Nhưng nếu có thể mua một cổ phiếu tăng trưởng với mức giá hấp dẫn, bạn có thể tận dụng được thành công của nó trong nhiều năm tới.
Các công ty như Apple, Alphabet và Tesla đều đã khen thưởng rất nhiều cho các nhà đầu tư trong những năm gần đây. Tuy nhiên, chỉ có thời gian mới biết liệu sự tăng trưởng của họ có thể được duy trì hay không. Cổ phiếu tăng trưởng thường được cho là hoàn toàn trái ngược với cổ phiếu giá trị. Tuy nhiên, cổ phiếu tăng trưởng có thể bị thị trường định giá thấp. Tăng trưởng chỉ đơn thuần là một thành phần của giá trị.
7. Cổ phiếu giá trị
Cổ phiếu giá trị có thể được coi là “họ hàng” kém hấp dẫn hơn của cổ phiếu tăng trưởng. Song, điều đó không có nghĩa là chúng ít mang lại lợi ích hơn cho các nhà đầu tư. Giống như các cổ phiếu tăng trưởng có thể bị đẩy lên mức giá không bền vững, các cổ phiếu khác có thể bị hạ xuống rất thấp. Định nghĩa về cổ phiếu giá trị có thể rất khác nhau. Tuy nhiên, khi tập trung vào các số liệu định lượng, chúng có hệ số định giá và tốc độ tăng trưởng thấp hơn cổ phiếu tăng trưởng.
Một số nhà đầu tư thành công nhất thế giới, trong đó có Warren Buffett , đã tích lũy tài sản bằng cách mua những cổ phiếu có giá trị thấp hơn giá trị nội tại của chúng. Hãy chắc chắn để hiểu chi tiết cụ thể của bất kỳ cổ phiếu bạn mua. Một số cổ phiếu được coi là hời nhưng cuối cùng lại trở nên rẻ vì một lý do nào đó. Hoạt động kinh doanh của chúng sa sút, kéo theo giá cổ phiếu.
Điểm mấu chốt
Mặc dù có nhiều loại cổ phiếu khác nhau, chúng đều đại diện cho cổ phần trong doanh nghiệp thực tế. Không có công ty nào vốn là cổ phiếu tăng trưởng hoặc giá trị và có thể sẽ chuyển đổi giữa nhiều danh mục khác nhau trong suốt vòng đời của nó. Luôn đảm bảo phân tích hoạt động kinh doanh cơ bản trước khi mua cổ phiếu để hiểu được vị thế cạnh tranh và định giá của công ty.
Bạn cũng có thể mua các loại cổ phiếu khác nhau bằng cách sử dụng quỹ ETF và quỹ tương hỗ theo dõi các chỉ số khác nhau. Các quỹ có thể nắm giữ cổ phiếu giá trị hoặc tăng trưởng của tất cả các mức vốn hóa thị trường khác nhau. Quỹ là một cách tuyệt vời để tiếp cận một khu vực nhất định của thị trường chứng khoán, không cần phải thực hiện nhiều nghiên cứu về từng công ty riêng lẻ.
